Ξεκίνησε η συγκομιδή της ελιάς για την παραγωγή ελαιόλαδου, με την επίμονη ανομβρία να προκαλεί πονοκέφαλο στους παραγωγούς, ενώ εκφράζονται φόβοι για αυξήσεις στις τιμές κυρίως μετά τις φονικές πλημμύρες στην Ισπανία – ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαιόλαδου στον κόσμο.
Σύμφωνα με το ypaithros.gr. οι πρώτες ποσότητες ελαιολάδου από τα λιοτρίβια είναι μικρές και δεν είναι ενδεικτικές για την πορεία της τιμής του.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ΑΣ Αγίων Αποστόλων στη Νεάπολη Λακωνίας, του οποίου το πρώτο βυτίο (σ.σ. 50 τόνοι) πουλήθηκε σε εξαγωγική εταιρεία με 10,2 ευρώ/κιλό, μετά από δημοπρασία, ενώ η δεύτερη διαδικασία κηρύχθηκε άγονη και μετά από διαπραγμάτευση πούλησε άλλους 80-100 τόνους στην τιμή των 8,2 ευρώ/κιλό, ελαιόλαδο που προέρχεται από την ποικιλία Αθηνολιά. Το επόμενο δεκαήμερο, όταν περάσουν από τα λιοτρίβια οι πρώτες μεγάλες ποσότητες Κορωνέικης και γίνουν οι πρώτες πράξεις, θα είναι το πιο κρίσιμο. Ήδη, οι τιμές που επικρατούν στην αγορά είναι στα 7-7,5 ευρώ/κιλό, αλλά οι μεταποιητές ελαιολάδου θέλουν να πιέσουν κι άλλο την τιμή. Από την πλευρά τους, οι μεμονωμένοι παραγωγοί και οι συνεταιρισμοί θα επιδιώξουν να πετύχουν τιμές μεταξύ 7,5 και 8 ευρώ/κιλό.
Ταυτόχρονα, σε κάποιες περιοχές υπάρχει καλή εικόνα στους ελαιώνες, αλλά στις περισσότερες η ανομβρία έχει καταφέρει μεγάλο πλήγμα στην απόδοση των δέντρων.
Μεσσηνία
Άναυδοι έχουν μείνει οι ελαιοπαραγωγοί από την εξέλιξη αυτής της χρονιάς, αφού τα φαινόμενα που καταγράφονται είναι πρωτοφανή για την περιοχή. Ο πρόεδρος του Παμμεσσηνιακού Συνδέσμου Ελαιοτριβέων, Γιάννης Ηλιάδης, αναφερόμενος στις πρώτες εντυπώσεις, δηλώνει: «Η ζημιά δεν έχει οριστικοποιηθεί, αφού, όσο δεν βρέχει, αυτή μεγαλώνει. Η μείωση της παραγωγής μας κυμαίνεται στο 40%-50%, αλλά στις ορεινές περιοχές και στις ημιορεινές η ζημιά έχει φτάσει το 80%. Αν συνεχιστεί η ανομβρία για το επόμενο 15νθήμερο, τότε η ζημιά θα πάρει πρωτοφανείς διαστάσεις. Είναι αυτονόητο ότι αυτή η ζημιά θα επηρεάσει σημαντικά και τα ελαιοτριβεία».
Σε ό,τι αφορά το μέλλον, ο κ. Ηλιάδης επισημαίνει ότι «η ζημιά δεν επηρεάζει μόνο τον καρπό της ελιάς, αλλά και τα δέντρα. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει πρόβλημα και την επόμενη χρονιά. Οι ελιές δεν έχουν βλαστήσει, είναι καχεκτικές. Η Άνω Μεσσηνία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Θα υπάρξουν χωράφια που δεν θα μπουν οι παραγωγοί να μαζέψουν ελιές, αφού δεν θα τους συμφέρει η συγκομιδή τους».
Νάξος
Το λιομάζωμα έχει ξεκινήσει στη Νάξο, η παραγωγή, όμως, λόγω της κλιματικής κρίσης και της λειψυδρίας, δεν έχει πάει τόσο καλά, με τους ελαιοπαραγωγούς του νησιού να μην είναι ευχαριστημένοι. Ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου, Δημήτρης Καπούνης, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε ότι η τιμή του ναξιώτικου λαδιού θα είναι η ίδια με πέρυσι.
Ιταλία
Επιπλέον, με τις προβλέψεις για μειωμένη σοδειά στην Ιταλία κατά 30% σε σχέση με πέρυσι, η οποία είναι ο κύριος αγοραστής του ισπανικού και του ελληνικού ελαιολάδου, αναμένεται οι ισπανικές εκροές να φθάσουν τους 1.460.000 τόνους.
Για το ιταλικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, οι τελευταίες προσδιορισθείσες τιμές είναι για το Παλέρμο (29/10) στα 9,70 ευρώ/κιλό και το Πρίντεζι (24/10) στα 8,60 ευρώ/κιλό.
Οι πλημμύρες στην Ισπανία αυξάνουν τις τιμές
Οι βροχοπτώσεις, από τη θεομηνία που σάρωσε την Ισπανία, «αν και ευπρόσδεκτες» για τις ελιές έχουν παραλύσει την συγκομιδή του ελαιοκάρπου, αναφέρουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας, σύμφωνα με το agrotypos.gr.
Όπως επισήμανε σε δηλώσεις του ο κ. Álvaro Olavarría, διευθυντής του ελαιουργικού συνεταιρισμού Oleoestepa, στην Ανδαλουσία της Ισπανίας, αναμένεται μια βραχυπρόθεσμη αύξηση των τιμών ελαιολάδου λόγω της διακοπής της συγκομιδής εξαιτίας των προβλημάτων από την πρόσφατη θεομηνία. Τα ελαιοτριβεία δεν μπορούν να λειτουργήσουν κάτω από αυτές τις συνθήκες και δημιουργείται πρόβλημα στην παραγωγή ελαιολάδου.
«Σε μια αγορά τόσο ευαίσθητη όσο αυτή του ελαιολάδου, οι άσχημες καιρικές συνθήκες επηρεάζουν άμεσα τις τιμές. Χωρίς βέβαια ακόμη να γνωρίζουμε τις ζημιές στην καλλιέργεια. Θυμίζουμε ότι η φετινή ελαιοκομική περίοδος (2024-2025) στην Ισπανία ξεκίνησε με μόλις 186.304 τόνους αρχικά αποθέματα, δηλαδή οριακά για την κάλυψη της ζήτησης. Αυτό σημαίνει ότι εάν οι ελιές δεν μπορούν να συγκομιστούν για λίγες μόνο ημέρες, μπορεί να οδηγήσουν την μεταποίηση – που αυτή την στιγμή έχει λάδι μόνο για 30 ημέρες – να μείνει χωρίς προϊόν και θα μπορούσε να προκαλέσει ξανά άνοδο των τιμών».
Στην ανάλυσή του για την κατάσταση της αγοράς ελαιολάδου, ο κ. Olavarría τόνισε ότι οι ισπανικές εξαγωγές μειώθηκαν, κατά 30%, από 1.073.000 τόνους που εξήχθησαν την εκστρατεία 2021/2022 στους 752.250 τόνους που εξήχθησαν το 2023-2024.
Από την άλλη οι εισαγωγές ελαιολάδου της περιόδου 2023-2024 ανήλθαν σε 246.200 τόνους, που είναι «η μεγαλύτερη ποσότητα που έχει εισαχθεί ποτέ στην Ισπανία», τόνισε ο κ. Álvaro Olavarría.
Οι Ελληνες πληρώνουν χρυσό το λάδι
Η μέση τιμή του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου στα ελληνικά σούπερ μάρκετ (ιδιωτικές ετικέτες), διαμορφώνεται λίγο πάνω από τα 12 ευρώ, ενώ στην Ισπανία είναι κάτω από 9 ευρώ.
Συγκεκριμένα, οι τιμές στις κύριες αλυσίδες της Ισπανίας τον Οκτώβριο είναι 8,85 ευρώ ανά λίτρο (8,95 ευρώ τον Σεπτέμβριο). Στον αντίποδα οι τιμές στα ελληνικά σούπερ μάρκετ δείχνουν ότι δεν υπάρχει τιμή κάτω από 10 ευρώ και συγκεκριμένα οι προσφερόμενες τιμές στις ιδιωτικές ετικέτες κυμαίνονται από 10,60€ – 13,65€.
Η διαφορά των 3 ευρώ, είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που δικαιολογεί ο συντελεστής ΦΠΑ που είναι μηδενικός στην Ισπανία και 13% στην Ελλάδα.